30.11.2021 tarihli ve 31675 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7343 sayılı Kanun ile 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılmıştır. Parasal konulara ilişkin değişiklikler, aşağıda maddeler bazında özetlenmiştir:
“İcranın Geri Bırakılması” başlıklı 36. maddede yapılan değişiklikle;
- İcranın geri bırakılması kararını verme yetkisi, kanun yolu aşamasına göre Bölge Adliye Mahkemesi veya Yargıtay’dan alınarak, takibin yapıldığı yer İcra Mahkemesi’ne verilmiştir.
- İcranın geri bırakılması kararının, istinaf ve temyiz aşamaları bakımından ayrı ayrı alınması usulü muhafaza edilmiştir.
- İstinaf başvurusunun Bölge Adliye Mahkemesi’nce esastan ve kesin olarak reddedilmesi halinde, teminata konu olan paranın başkaca işleme gerek kalmaksızın istemi üzerine alacaklıya ödenmesi hükme bağlanmıştır.
- İstinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karara karşı temyiz yolunun açık olması halinde ise icranın geri bırakılması kararının etkisinin, temyiz yoluna başvurma süresinin dolmasına kadar devam edeceği düzenlenmiştir.
“Kıymet Takdiri” başlıklı 87. maddede yapılan değişiklikle;
- Haczedilen malların sicile kayıtlı olması halinde bu malların kıymet takdirinin; Bilirkişilik Bölge Kurulu listesinde kayıtlı olan ve bu konuda Adalet Bakanlığınca izin verilen bilirkişilere, bunların bulunmaması hâlinde listede kayıtlı diğer bilirkişilere yaptırılması zorunlu hale getirilmiştir.
- Mevcut kanunda yer alan “haczi yapan memurun, haczettiği malın kıymet takdirini bizzat yapması veya bilirkişi marifetiyle yaptırması hususu” muhafaza edilmiş, yalnızca sicile kayıtlı malların kıymet takdiri açısından belirtilen yönde düzenlemeye gidilmiştir.
“Taşınırlar Hakkında” başlıklı 88. maddede yapılan değişiklikle;
- Muhafaza altına alınmamış olan hacizli malların, satış talebi üzerine muhafaza altına alınması veya ihale alıcısına teslime hazır hale getirilmesi zorunlu hale getirilmiş, aksi takdirde satış yapılmayacağı düzenlenmiştir.
- Sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından ise 106’ncı maddede getirilen özel düzenlemenin uygulanması öngörülmüştür.
“İstihkak Davalarında Mülkiyet Karinesi” başlıklı 97. maddeye eklenen hükümlerle;
- İstihkak iddiasında bulunan üçüncü kişinin, haczedilen malın yedieminliğini kabul etmesi halinde; malın muhafaza altına alınmayacağı, ancak 97. maddenin birinci fıkrası uyarınca takibin devamına karar verilmesi durumunda malın muhafaza altına alınabileceği kabul edilmiştir.
“Talep İçin Müddetler ve Giderlerin Yatırılması” başlıklı 106. maddede yapılan değişiklikle;
- Borçlunun da hacizli malın satışını isteyebilmesi imkânı getirilmiştir.
- Hacizli malların satış isteme süreleri yönünden taşınır ve taşınmaz mal ayırımı kaldırılarak taşınır için geçerli olan altı aylık satış isteme süresi de taşınmazlarda olduğu gibi bir yıl olarak düzenlenmiştir.
- Borçlunun üçüncü şahıslardaki alacağının da yukarıdaki hüküm kapsamında olacağı kabul edilmiştir.
- Bir yıllık süre içinde satışı istenip de artırma sonucu satışı gerçekleştirilemeyen mahcuz hakkındaki satış isteme süresinin, birinci fıkrada belirtilen sürenin sona ermesinden itibaren satış isteyen alacaklı bakımından bir yıl daha uzayacağı hükme bağlanmıştır.
- Haczedilen malların satışının hızlı bir şekilde yapılabilmesi için satış talebiyle birlikte kıymet takdiri ve satış giderlerinin tamamının peşin olarak yatırılması zorunluluğu getirilmiştir.
- Sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından da; kıymet takdiri, muhafaza ve satış talebinin birlikte yapılması ve bunlara ilişkin giderlerin birlikte ve peşin olarak yatırılmasının zorunlu olduğu hükme bağlanmıştır.
- Kıymet takdiri ve satış giderlerinin, sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından ayrıca muhafaza giderinin tamamının satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılması gerektiği, yatırılmaması halinde satış talebinin vaki olmamış sayılacağı ve işlemeye devam edecek olan satış isteme süresinin dolması halinde haczin kalkacağı öngörülmüştür.
- Bu madde uyarınca peşin olarak yatırılan miktarın satış işlemleri sırasında yetersiz kaldığı anlaşılırsa icra müdürünün satış isteyene on beş günlük süre vereceği ve bu sürede eksik miktarın tamamlanmaması halinde satış talebinin yine vaki olmamış sayılacağı kabul edilmiştir.
“Taksitle Ödeme” başlıklı 111. maddede yapılan değişiklikle;
- Borçlunun borcunu taksitle ödemeyi taahhüt etmesi veya alacaklı ile borçlunun hacizden önce veya sonra borcun taksitlendirilmesi için sözleşme yapması halinde; yapılan bu sözleşmeye ilişkin icra dairesince düzenlenecek tutanak ve kâğıtların damga vergisinden istisna edildiği hükme bağlanmıştır.
Kanuna yeni eklenen “Borçluya Satış Yetkisi Verilmesi” başlıklı 111/a maddesi ile;
- Borçluya, haczedilen malın rızaen satışını talep etme ve kıymet takdiri yapılmadığı durumlarda kıymet takdiri yapılmasını isteme hak ve yetkisi tanınmıştır.
Kanuna yeni eklenen “Elektronik Ortamda Açık Artırma Suretiyle Satış” başlıklı 111/b maddesi ile;
- Haczedilen malların açık arttırma yoluyla satışının UYAP sistemine entegre bir elektronik satış portalında yapılması düzenlenmiş,
- Açık arttırmada teklif verme süresi 7 gün olarak belirlenmiş,
- Teklifler arasındaki farkın, satışa çıkarılan malın muhammen kıymetinin binde birinden ve her halde 100 liradan az olmayacağı hükme bağlanmıştır.
- Gerekçeye göre bu düzenlemeyle; mahcuz malın en az giderle ve en yüksek bedelle satılması için çok sayıda kişinin teklif verebilmesi, teklif verenlerin hukukunun korunması, elektronik satış işlemlerinin gerçekleştirileceği sistemin sağlıklı bir şekilde işleyiş ve güvenliğinin sağlanması, hak kayıplarının önlenmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amaçlanmıştır.
“Arttırma Hazırlık Tedbirleri” başlıklı 114. maddede yapılan değişiklikle;
- Cebri satışların fiziki mahaller yerine sadece elektronik ortamda yapılması kabul edildiğinden, haczedilen malın satışına ilişkin hazırlık işlemleri bu yeni duruma uygun olarak düzenlenmiştir.
- Bu bağlamda; birinci ve ikinci artırmanın yapılacağı gün ve saat aralığının, artırmaya başlangıç tarihinden en az onbeş gün önce ilân edileceği, elektronik satış portalında yapılacak ilanın, artırmanın bitimine kadar erişime açık tutulacağı ve ikinci artırmanın başlangıç tarihinin, birinci artırmanın bitimi tarihinden itibaren bir ayı geçmeyecek şekilde belirleneceği, artırmaya katılabilmek için mahcuzun kıymetinin %10’unu karşılayacak tutardaki teminatın satışı yapan icra dairesinin banka hesabına yatırılmasının zorunlu olduğu ve sair esas ve usuller hükme bağlanmıştır.
- İhalenin kesinleşmesi üzerine taşınırın ihale alıcısına tesliminin veya sicile kayıtlı malın ihale alıcısına tescilinin, damga vergisi ve katma değer vergisi n yatırıldıktan sonra gerçekleştirilebileceği kabul edilmiştir.
“İhalenin Yapılması” başlıklı 115. maddede yapılan değişiklikle;
- Cebri icra satışlarının elektronik ortamda yapılmasına paralel olarak, haczedilen taşınır malların ihale usulü de yeniden düzenlenmiştir.
- Buna göre, birinci ve ikinci ihalenin, haczedilen malın muhammen kıymetinin %50’si üzerinden başlatılacağı ve şartların yerine gelmesi halinde malın en yüksek teklif verene ihale edileceği yönündeki kurallar ile malın ihale edilebilmesi için gerekli olan asgari tutara ilişkin esaslar belirlenmiştir.
- İhale alıcısının en yüksek teklifi verip de süresi içinde ihale bedelini yatırmaması halinde, alınan teminatın iade edilmeyeceği, öncelikle satış masraflarından düşülmek üzere alacaklarına mahsuben hak sahiplerine ödeneceği hüküm altına alınmıştır.
“İhale Bedelinin Ödenmesi ve Malın Teslimi” başlıklı 118. maddede yapılan değişiklikle;
- İhalenin feshi talep edilmiş olsa bile artırma sonuç tutanağının elektronik satış portalında ilanından itibaren yedi gün içinde satış bedelinin nakit olarak ödenmesi gerektiği,
- Satılan malın ihale kesinleşmeden alıcıya teslim edilemeyeceği ve varsa resmi sicilinde tescil işleminin gerçekleştirilmeyeceği düzenlenmiştir.
“Arttırma Hazırlık Tedbirleri” başlıklı 126. maddede yapılan değişiklikle;
- 114. maddede belirlenen taşınır açık arttırma hükümlerinin, taşınmazın açık artırma hazırlık tedbirleri hakkında da uygulanacağı,
- Elektronik satış portalında yapılacak satış ilanında; varsa ipotek sahibi alacaklılar ile diğer ilgililerin taşınmaz üzerindeki haklarını 15 gün içinde icra dairesine bildirmeleri gerektiği hükme bağlanmıştır.
“Kıymet Takdirine İlişkin Şikâyet” başlıklı 128/a maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle;
- Kıymet takdirine ilişkin şikâyet hakkında mahkemenin yetkisizlik kararı vermesi halinde dosyanın, talep aranmaksızın yetkili mahkemeye gönderileceği düzenlenmiştir.
“İhalenin Neticesi ve Feshi” başlıklı 134. maddede yapılan değişiklikle;
- İhalenin feshi davasını açabilecek kişiler arasında sayılan tapu sicilindeki ilgililer, resmi sicillerdeki ilgililer olarak genişletilmiş, sınırlı ayni hak sahiplerinin de bu davayı açabileceği vurgulanmıştır.
- Haksız ve kötüniyetli taleplerin önlenmesi amacıyla satış isteyen alacaklı, borçlu veya resmi sicilde kayıtlı ilgililer ile sınırlı ayni hak sahiplerinin dışında kalan kişilerce ihalenin feshi talebinin yapılması halinde, ihale bedeli üzerinden nispi harç alınacağı ve talebin reddi halinde bu harcın iade edilmeyeceği hükme bağlanmıştır.
- Haksız ve kötüniyetli olarak yapılan ihalenin feshi talebi nedeniyle, ilgililerin oluşması muhtemel zararlarının karşılanabilmesi amacıyla teminat yatırma zorunluluğu getirilmişitir.
- İhalenin feshi davasındaki yargılama usulü yeniden düzenlenmiştir.
- İhalenin feshine ilişkin verilen görevsizlik veya yetkisizlik kararları üzerine dosyanın görevli veya yetkili mahkemeye resen gönderilmesi düzenlenmiştir.
- İhale kesinleşmedikçe ve ihale konusu mal alıcıya teslim edilmedikçe veya teslime hazır hale getirilmedikçe ihale bedelinin alacaklılara ödenmeyeceği kabul edilmiştir.
- İhalenin feshi talebinde bulunulabilecek azami sürenin başlangıç tarihi, ihalenin yapıldığına ilişkin kararın elektronik satış portalında ilan edildiği tarih olarak belirlenmiştir
“Tescil İçin Tapuya Tebliğ ve Zorla Çıkarma” başlıklı 135. maddeye eklenen hüküm ile;
- İhale alıcısı adına tescil edilen ve fakat tahliye edilmeden ihale alıcısı tarafından satılan taşınmazın yeni malikine de bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında tahliyeyi talep etme hakkı tanınmıştır.
- Buna göre tahliye edilmemiş taşınmazı ihale alıcısından satın alan kişinin talebi üzerine, onbeş gün içinde, taşınmazı işgal eden kişiye bir tahliye emri tebliğ edilecek, işgal eden bu müddet içinde tahliye etmediği takdirde zorla çıkarılarak taşınmaz alıcıya teslim edilecektir.
“Teminat Karşılığı Ödeme” başlıklı 142. maddede yapılan değişiklikle;
- Sıra cetvelinde hak sahibi görünen alacaklıların dosyaya süresiz banka teminat mektubu sunmak kaydıyla alacağını tahsil edebileceği kabul edilmiş, sıra cetveline itiraz edilmiş olması şartı kaldırılmıştır.
Kanuna Eklenen Geçici 18. madde ile;
- 2004 sayılı Kanunda değişiklik yaparak ihalenin tamamen elektronik ortama alınmasını öngören değişikliğin, aşamalı olarak uygulanması kabul edilmiştir.
- Buna göre, 2004 sayılı Kanunun 111/b maddesinin uygulanmasına ilişkin yönetmelik ile 106. madde uyarınca çıkarılması gereken tarife, bu Kanunun yürürlüğe girdiği 30.11.2021 tarihinden itibaren altı ay içinde çıkarılacak, uygulamaya hangi il ve ilçelerde başlanacağı Adalet Bakanlığınca belirlenecektir.
Bu not sadece bilgilendirme amaçlı olup hukuki görüş içermemektedir. Bu bilgi notundaki konulara ilişkin bir sorunuz olması halinde lütfen bizi arayınız.
